Ahmet Necdet için...

     “Şair ve coğrafya profesörü Ahmet Necdet Sözer (77), geçen hafta geçirdiği beyin kanamasının ardından kaldırıldığı yoğun bakımda önceki gün yaşamını kaybetti. Ahmet Necdet’in cenazesi bugün Şişli Camisi’nde kılınacak öğle namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilecek” (06 mayıs 2010 tarihli internet haberlerinden)

     Ölümünün ardından, gençlik yıllarını Erzurum’da geçiren bir bilim ve sanat adamından bahsetmek istiyoruz. 1933 yılında İnegöl’de doğan Prof Dr. Ahmet Necdet Sözer, Çapa Yüksek Öğretmen Okulu ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümünü bitirdi (1954). Van ve Konya’da öğretmenlik yaptı. 1961 yılında asistan girdiği Atatürk Üniversitesinden 1976 yılında profesör olarak ayrıldı.

      Doktora tezi “Erzurum Ovasının Beşeri, ve İktisadi Coğrafyası” (1963, yayınlanmıştır) olup 1968’de “Diyarbakır Havzası” teziyle doçent oldu. “Kuzeydoğu Anadolu’da Yaylacılık” başlıklı çalışmasıyla 1974’te profesörlüğü uygun görüldü. 

     Muğla Yüksek Okulu, Ege ve Uludağ üniversitelerinde iktisadi coğrafya dalında öğretim üyeliği yaptı.1998’de emekli oluncaya kadar pek çok yazı ve kitabı yayınlandı. Bilimsel geçmişi hakkında kapsamlı bir yazı Ege Coğrafya Dergisi’nin kendisine adanan 2000 yılına ait 11 numaralı sayısında yer almaktadır. Şiir adamı olarak da tanınıyordu.

     Coğrafyayla ilgili pek çok bilimsel eseri yanında kendi yazdığı şiir kitapları, şiir çevirileri ve şiir üzerine kitapları bulunmaktadır.

     Bölgemiz coğrafyası üzerine yazdığı yazı ve kitapları kronolojik olarak şöyle sıralayabiliriz: Erzurum ovasında tarih öncesi kır yerleşmesi, İstanbul, 1964, Erzurum’da şehirleşme hareketleri ve gecekondu problemi, İstanbul, 1965, Erzurum Ovasının Beşeri ve İktisadi Coğrafyası, Erzurum, 1970, Types d’habitat et repartition geographique des villages dans la plaine d’Erzurum, İstanbul, 1971, Şıh köyü (Erzurum)un mesken tipleri haritası, Erzurum, 1972, Erzurum şehri ve kültürel gelişmesi üzerine bir inceleme,Erzurum, 1972, Kuzeydoğu Anadolu’da Yaylacılık, Ankara, 1972, Doğu Anadolu’nun jeoloji ve jeomorfolojisi üzerine bir bibliyografya denemesi, Ankara, 1972, Erzurum ovası: tabii ve beşeri özellikler, Erzurum, 1974, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Coğrafyası Bibliyografyası, Erzurum, 1974, Doğu Anadolu Bölgesi, İzmir, 1986 (Teksir, ortaklı). Bunlara Güneydoğu ve Karadeniz bölgeleriyle ve Türkiye’nin diğer bölgeleriyle ilgili eserlerini eklersek bilim adına verimli ve ömürden bahsedebiliriz. Atatürk Üniversitesinin kuruluş ve gelişme yıllarında bölge coğrafyasının birçok alanlarında çalışmalar yapmış ve eserler hazırlamış.

     “Gün Yüzleri” kitabıyla 1994 TDK Şiir Ödülü'nü “Aşk Ey” ile 2002 Yunus Nadi Şiir Ödülü'nü aldı. Çeviriler yaptı, antolojiler hazırladı. Louis Aragon, Guillaume Apollinaire, Paul Celan ve Georg Trakl’dan Gertrude Durusoy ile çeviriler yaptı. Mirbatur Husanov'un katılımıyla A. Voznesenski'den Telefon Kulübesi (1997)ni çevirip yayınladılar. Charles Baudelaire'den çevirdiği şiirleri ise Kırk Kötülük Çiçeği (1991) adıyla yayımladı. Deneme inceleme ve söyleşilerini “Bir Bölük Ankâ” (2003) adlı kitabında topladı. Şeyh Galip'in Hüsn ü Aşk'ını “Hüsn ü Aşk, Güzellik ve Aşk” adıyla manzum olarak günümüz Türkçesine aktardı (2003). Şiir anlayışı: “Hiç kimsenin yazmadığı şiiri yazmakla görevlidir bir şair” sözüyle özetlenebilir.
     Hazırladığı antolojiler: Çağdaş Fransız Şiiri (1959), Modern Türk Şiiri, Yönelimler, Tanıklıklar, Örnekler  (1993), Bugünün Diliyle Divan Şiiri Antolojisi (1995), Baudelaire'den Günümüze Fransız Şiiri Antolojisi (1997), Tekke Şiiri Dini ve Tasavvufi Şiirler Antojisi (1997), Latin Şiiri Antolojisi (Jean-Louis Mattei ile, 1998), Yahya Kemal'den Günümüze Tematik Türk Şiiri Antolojisi (2000).    

      Şiirlerini; Uzuneşek (1977), Ne Çok Enkaz (1988), Sana Bunca Yangından (1991), İnegöl Hey İnegöl (1991), Gün Yüzleri (1992, Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü 1994), Kün (1994), Ay Kasidesi (1995), Zümrüt Longa (1998), Aşk Ey (2001, Yunus Nadi şiir ödülü, 2002) ve Haiku Kuşu (2004) kitaplarında topladı. Kanşaubi Miziyev ile birlikte Puşkin´ den dilimize çevirdiği Yevgenity Onegin adlı şiir- roman, Dünya- Kitap dergisi tarafından 2003 yılının "En İyi Çeviri Kitabı" ödülüne lâyık görüldü.