Medresenin kapısı 250 yıllık

Erzurumajans-Anadolu Selçukluları döneminden kalma önemli tarihi yapılar arasında yer alan Erzurum'un simgesi Çifte Minareli Medrese, 2011 yılında başlayan restorasyon çalışmaları, yoğun bir titizlikle devam ediyor. Ön kabulü yapılarak gerekli incelemelerin yapılmasının ardından kısa süre içinde yeniden ziyarete açılması beklenen tarihi yapıda yapılan restorasyon çalışmaların dışında tarihi bir öneme sahip olan giriş kapısı da 5 aylık çalışmanın ardından yerine monte edildi.

150 ila 250 yıllık tarihi kapı

Erzurum merkezinde Selçuklular zamanında yapılan dini ilimler konusunda öğrenci yetiştiren ve zamanın üniversitesi olarak bilinen ecdat yadigarı Çifte Minareli Medrese'nin giriş kapısı aslına uygun olarak baştan ayağı elden geçirildi.

Giriş kapısından alınan numunelerin önce Ankara atom Enerjisi Kurumu'na gönderen Vakıflar Bölge Müdürlüğü yetkilileri, gelen tahlil sonucunda kapının 150 ila 250 yılları arasında olduğunu ifade etti.

3 aylık inceleme ve 2 aylık restorasyondan sonra kapıyı yerine taktıklarını dile getiren Vakıflar yetkilileri, "Giriş kapısının üzerinden alınan numuneler  Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'na gönderildi. Araştırmalar sonucunda, kapının 150 ila 250 yıllık olduğunun kabul edildiğini bildirdi. Bunun üzerine kapının rehabilite edilerek yerine monte edilmesi kararlaştırıldı. Bu nedenle kapımızın çürüyen ahşap kısmı değiştirildi. Kapı üzerindeki boya, raspa yapılarak temizlendi. Kapının içinde olan ahşaptaki çürümeler için ise ilerde deformeler olabilir düşüncesiyle, bunlara kimyasal enjeksiyon yapıldı. Daha sonra bu boşluklar doldurulup yüzeyine pinoteks atılarak, ahşap rengini yansıtılacak şekilde boyanıp yerine monte edildi" şeklinde konuştu.

Yaklaşık 2 asır

Erzurum Teknik Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Murat Küçükuğurlu, 1828-29 Osmanlı Rus Harbi, 1877-78,(93) Harbi, Birinci Dünya Harbi savaşlarını gördüğünü belirtti.

Tarihi Çifte Minareli Medrese'nin giriş kapısının Ruslar tarafından Petersburg şehrine götürüldüğünü söyleyen Küçükuğurlu, "Medresenin iç kısmında bulunan kümbetin giriş kapıları başta olmak üzere medresenin önemli ve değerli parçaları Rusların Erzurum'u işgal ettiği dönemlerde Ruslar tarafından Rusya'ya götürülmüştür. Kapı 250 yıl olmasa da 180 yıl olmuştur" dedi.

Çiniler gün yüzüne çıktı

Anadolu'daki en önemli Selçuklu eserlerinden Çifte Minareli Medrese'nin restorasyonu sırasında bulunan 64 Allah lafzı, 5 mukarnas ve yaklaşık 15 bin çini, beğeni kazandı.

Motif izlerinden hareket ederek rölöveleri alınıp, bunların çizimleri yapıldı ve kurula sunulduğunu dile getiren Vakıf yetkilileri, "Kurul kabul ettikten sonra, her iki minarenin şerefe kısmında, daha önce kesin sayısı bilinmeyen yaklaşık 15 bin çini bulundu. Bakımlarını yaptıktan sonra tekrar bu 15 bin çiniyi yerlerine monte ettik. Tarihi yapının minareleri böylelikle gün yüzüne çıkmış oldu. Bu yüzden de restorasyon süresi 1 yıl uzadı" dedi.

Recai UYGUR/Pusula