Aşşık-eneke, hırsız-polis, çelik- çomak, itti-bitti

Vay efendim sen kime hırsız diyorsun?
Sen kim oluyorsun, yoksa anlı şanlı,yüzde şu kadar destek almış ekibi mi kast ediyorsun,

Dilinin altındakini çıkar, maksadın ne? Biz senin aklından geçeni biliyoruz.
Yoksa sen tövbe- tövbe, haşa-haşa  onu mu kastediyorsun...

Ülkemizde ilk defa baş örtülü eşi, sakallı oğlu, türbanlı kızı olan bir yönetiçimiz olmuş
Sen ne haddini bilmez, dinsiz ,imansız bir adamsın derler korkusuyla yazının başlığında ki Hırsız-Polis ifadesi  orada tek başına sırıtmasın diye, çocukken oynadığımız diğer oyunları  da ekledim ki belki kötü muameleye maruz kalmayayım.

Son günlerde haberlerde "HIRSIZ veya HIRSIZ VAR veyahutta HIRSIZLAR" kelimesini kullanan ahalimizin başına gelenleri okuyunca, işitinçe yazının başlığı haliyle beni endişelendirmeye yetti. Bu nedenle tedbirimi aldım, tabii bukadar tedbir yeterliyse.

Maksadım bu topraklarda oynan oyunlardan bahsetmektir.

Aşşık-eneke:
Her Erzurumlunun bildiği,Fukaralık günlerinin oyunudur.
Oyuncakların olmadığı, zamanlarda yoksul insanlar aşşık denilen hayvan kemiklerinden oyun aleti içat etmişlerdir.
Aşık'ın en önemlisi, oyun kurucusu, sonuçu belirliyenine ENEKE denir. Eneke diğer aştıklardan daha uzundur. Bazen ağır olsun vurduğu rakip Aşşık'ı dışarı çıkarsın diye boşluğuna eritilmiş kurşun dökülürdü.

Bu oyunun en dıramatik tarafı bütün aşıklar (yuduzuldu) ütüldümü ENEKE oyuna sürülür sıradan aşşıklarla sıraya girer artık onun boyunun uzun olmasının, karnının dolu olmasının bir avantajı yoktur, sıradan bir Aşşık onu  devre dışına çıkarır.
ENEKE devre dışına çıkmışsa oyun bitmiştir.

Hırsız-polis:
Yine oyuncakların yok denileçek kadar kıt olduğu dönemlere ait bir oyundur. Alet kullanılmaz,ya bir çubuk parçası silah gibi kullanılır, yada parmaklar silah yapılır.

Oyun; insan fıtratı açısından ele alındığında insanlık tarihi kadar eski olduğu söylene bilir.
Insanlık var olduğundan beri var olan iki meslekten biridir hırsızlık.
Polislik o kadar eski değildir. Toplu yaşamın oluşması ve organize olma ihtiyacıyla birlikte ortaya çıkmış bir olgudur. Yinede epey kadim bir meslektir.

Oyuncular iki guruba ayrılır, bir gurup hırsız, diğer gurupta Polis olur.
Her iki tarafında liderleri boylu,poslu, ağızlı,dillilerden olur ki; ekibe hakim olsun, yönetebilsin,istediğini elebaşı yapabilsin, istemediğini de oyun dışı bıraka bilsin.
Yakalandıklarında çamura yatabilsin, zeytin yağı gibi üste çıkabilsin bu özellikleri taşıyan görkemli biri özellikle hırsız ekibinin başında olması tercih edilir.

Polis olanlar Hırsızları yakalamak için uğraşır, Hırsızlar da Polise yakalanmamak için çeşitli fırıldak çevirir dururlar.

Oyunun  iki tarafı da artık yorulmuştur, vakit ilerlemiş Aşşık oyununda Enekesini kaybeden ve Hırsız-polis oyununda yakalan hırsız,hırsızlarla cebelleşmeden bitap düşmüş polis oyunu fazla devam ettiremez durmdadırlar. Bitmiş, tükenmişlerdir.

Oyun süreçini devam ettirmek isteyenler ya kendi aralarına İTTİ-BITTI  oynayacaklar, yada Güneş batana kadar kendi bahçelerinde ÇELIK-ÇOMAK oyunuyla vakit dolduracaklardır.

B
u oyunlar her seferinde aşağı yukarı bu yolu takip etmiştir. Vesselam. 
Yorum Yaz
  • UYARI: Konuyla ilgisi bulunmayan, hakaret içeren cümleler veya imalar, inançlara saldırı, şiddete teşvik yorumları onaylanmamaktadır.